Op welke signalen moet je letten?

Veel werknemers negeren signalen bij zichzelf, daarom is het extra belangrijk dat de omgeving zich bewust is van de eerste signalen van stressklachten. De meest voorkomende vroege signalen zijn:

• Plotseling verzuim: onverwacht verlof aanvragen op zeer korte termijn of voor een lange tijd.
• Afwijkend gedrag: een werknemer die anders veel vertelt, is bijvoorbeeld plotseling heel stil, of omgekeerd.
• Snel geïrriteerd zijn 
• Besluiteloosheid: meer dan voorheen moeite met beslissingen nemen.
• Vermoeidheid: vaak door slecht slapen.
• Vergeetachtigheid
• Minder betrokken zijn: minder interesse in collega’s en het werk.
• Onverklaarbare lichamelijke klachten: zoals hoofdpijn en slapeloosheid.

Psychisch

• De medewerker heeft concentratieproblemen, last van piekeren, slaapt slecht, is gespannen, is lusteloos, ziet het niet meer scherp, of verliest makkelijk overzicht.
• De medewerker wordt steeds cynischer over de werkdruk, de werkactiviteiten en heeft steeds meer moeite met veranderingen.
• De medewerker is vaker ontevreden en sneller geïrriteerd dan anders, geeft aan nergens meer plezier in te hebben.
• Angstklachten als schrikachtig zijn, onbestemde angstgevoelens, beven, angst- of paniekaanvallen, bang om alleen thuis te zijn.

Lichamelijk

• De medewerker voelt zich moe, komt mat over en heeft een lagere productiviteit.
• De medewerker heeft steeds meer lichamelijke klachten. Een eventueel doktersbezoek helpt niet.
• De medewerker praat over pijnklachten zonder duidelijke oorzaak.
• Komt onder invloed naar het werk of met een kater.

Functioneren

• Motivatie en werkgeluk zijn verminderd. De medewerker heeft nergens meer zin in of belangstelling voor.
• Signalen in het gedrag, bijvoorbeeld minder functioneren of lagere productiviteit, minder contact zoeken met collega’s, of anders omgaan met klanten.
• Medewerker vraagt om taak- of urenvermindering of laat privé alles vallen om het werk vol te kunnen houden.
• De medewerker komt vaker laat of meldt zich vaker ziek.

Leidinggevenden moeten alert zijn op dit soort signalen. Ga bij veranderingen in gedrag en werkhouding in gesprek met de medewerker. Vraag hoe het gaat en of er ondersteuning nodig is. Hoe eerder psychische klachten gesignaleerd worden, des te groter de kans is dat verzuim voorkomen wordt.

Bronnen:

NVAB – Vroegtijdig herkennen van signalen helpt langdurig psychisch verzuim voorkomen
Han – Signaleer op tijd veranderend gedrag Blijven werken met psychische klachten (han.nl)
AWVN – Hoe u risicofactoren op het werk vermindert en reageert op vroege signalen