Maatschappelijke ontwikkelingen kunnen werkstress in de toekomst vergroten
Steeds meer mensen ervaren stress door hun werk. Het RIVM en TNO verwachten dat door maatschappelijke ontwikkelingen de druk op werkenden nog verder toeneemt. De onderzoekers keken daarbij 20 jaar vooruit.
Maatschappelijke ontwikkelingen
Belangrijke ontwikkelingen zijn bijvoorbeeld vergrijzing, meer mantelzorg en hybride werken. Als werkstress langdurig te hoog is, dan wordt de kans op ziekte en arbeidsongeschiktheid groter. Het RIVM en TNO adviseren het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aanvullend beleid te ontwikkelen om deze negatieve invloed op werkstress te voorkomen. Oog voor de samenhang van de ontwikkelingen en een integrale aanpak zijn daarbij noodzakelijk.
Steeds meer stress door werk
Het aantal mensen dat stressklachten heeft door het werk neemt naar verwachting de komende 20 jaar verder toe. Op het werk kunnen werkdruk, ingrijpende gebeurtenissen of ongewenst gedrag leiden tot stress. Ook individuele factoren zoals een ongezonde leefstijl zijn van invloed op de ontwikkeling van stressklachten. Genoeg tijd om te herstellen van het werk of voldoende leer- en ontwikkelmogelijkheden, helpen om minder stress op het werk te ervaren.
8 maatschappelijke ontwikkelingen
TNO en het RIVM beschrijven 8 ontwikkelingen die de komende 20 jaar de meeste impact gaan hebben op de mentale belastbaarheid van werkenden. Dit zijn: de vergrijzende beroepsbevolking, de combinatie van werk en mantelzorg, de tekorten op de arbeidsmarkt, flexibele contracten, werken voor online platforms, kunstmatige intelligentie, hybride werken en ervaren prestatiedruk.
Ontwikkelingen hebben vooral negatief effect
De 8 ontwikkelingen hebben naar verwachting vooral een negatieve impact. Zo zijn er minder mensen om het werk te doen. Dat komt bijvoorbeeld door de vergrijzing, de combinatie van werk met mantelzorg en de tekorten op de arbeidsmarkt. Hybride werken kan een positief effect hebben. Het biedt de ruimte om flexibel om te gaan met werktijden en werklocatie. Dat kan bijdragen aan een betere werk-privébalans.
Als deze ontwikkelingen voor langere tijd een negatief effect hebben, dan verhoogt dit niet alleen de werkstress. Ook de kans op verzuim en arbeidsongeschiktheid neemt toe.
Samenwerking nodig voor aanpak werkstress
De 8 ontwikkelingen staan niet los van elkaar. Ze kunnen elkaar versterken, versnellen of juist afzwakken. Dit maakt het belangrijk om PSA (psychosociale arbeidsbelasting) vanuit verschillende beleidsterreinen tegelijk te bekijken. Alleen dan kan werkstress zo veel mogelijk worden voorkomen.
Neem de vergrijzing, waardoor een grote groep werkenden de komende jaren met pensioen gaat. Tegelijkertijd blijven tekorten aan personeel bestaan. Ook gaan de mensen die werken vaker mantelzorg geven, en vinden mantelzorgtaken ook onder werktijd plaats. Dat betekent minder tijd om te pauzeren, te herstellen van intensieve werkdruk of altijd een hoge werkdruk ervaren.
Verder hebben mensen met flexibele of tijdelijke contracten minder contact met collega’s. Daardoor kunnen ze minder steun ervaren. Jonge werkenden zijn juist op zoek naar steun omdat zij prestatiedruk ervaren. In andere situaties, zoals bij mantelzorg, hebben werkenden ook meer behoefte aan steun en begrip vanuit het werk.
Dit verdiepende onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van SZW(Sociale zaken en werkgelegenheid). Het geeft een gedetailleerder overzicht in de ontwikkelingen en hoe ze op PSA inwerken. Ondanks alle onzekerheden geven de resultaten aanknopingspunten om tijdig integraal beleid te ontwikkelen om uitval door werkstress te voorkomen.
Beleid en maatregelen om de oorzaken van werkstress te verminderen kunnen zich dus niet richten op één van de ontwikkelingen. De complexiteit en samenhang van al deze ontwikkelingen en factoren vraagt om een integrale aanpak waarbij wordt samengewerkt tussen bijvoorbeeld de domeinen werk, zorg en onderwijs.
Benieuwd naar het volledige rapport
Je kunt het hier teruglezen.
Bron: RIVM
Wellicht ook interessant
Tips voor beweging tijdens de werkdag
In de hectiek van het werk is het soms moeilijk om de tijd te vinden voor lichaamsbeweging. Toch is het van belang, want beweging tijdens de werkdag is niet alleen gunstig voor onze fysieke gezondheid, maar ook voor onze mentale welzijn en algehele productiviteit.
Gezonde lunch: de sleutel tot een productieve dag
Een gezonde lunch is essentieel voor een gebalanceerd voedingspatroon en kan bijdragen aan een energieke en productieve middag. Door aandacht te besteden aan wat je tijdens de lunch eet, kun je jezelf voorzien van de voedingsstoffen die nodig zijn om de rest van de dag alert en actief te blijven.
Praktische tips voor een ondersteunende werkomgeving
Een ondersteunende werkomgeving is essentieel voor het bevorderen van de mentale gezondheid en het welzijn van medewerkers. Het creëren van zo’n omgeving vraagt om bewuste inspanningen en gerichte strategieën. Als werkgever kan je o.a. denken aan: